شایعه غلط درباره سلامتی (2)

بر خلاف نظر افراد سیگاری که سیگار را آرامبخش و مرهم دردهایشان می دانند، باید بگوییم سیگار نه تنها مسکن و آرام کننده سوزش سر دل نیست، بلکه خود می تواند علت ایجاد سوزش سر دل باشد.

در قسمت اول این مطلب درباره 6 شایعه غلط که درباره سلامتی و بیماری های مختلف وجود دارد، صحبت کردیم. خیلی از آنها را شما هم شنیده اید و شاید فکر نمی کردید که شایعه ای بیش نباشند.

اما همانطور که گفتیم این باورهای غلط در یک مطلب خلاصه نمی شوند و می خواهیم در اینجا به برخی دیگر از آنها بپردازیم.

7- شکستن انگشتان دست باعث آرتروز می شود

شاید این جمله برای شما هم بی معنی باشد، اما جالب است بدانید سال های زیادی مردم فکر می کردند که بین شکستن انگشتان دست و بیماری آرتریت (التهاب مفاصل) ارتباط وجود دارد.

در حالیکه محققان دریافتند که هیچ ارتباطی بین این دو وجود ندارد و شکستن انگشتان دست را نمی توان به عنوان عامل خطری برای ابتلا به آرتریت و التهاب مفاصل در نظر گرفت.

8- بلند کردن اجسام سنگین باعث فتق می شود

بلند کردن اجسام سنگین به دلایل زیادی توصیه نمی شود، خطر آسیب دیدن مهره های کمر، افزایش فشار تحمیلی به قلب، گرفتگی عضلات و حتی شکستگی های استخوانی را می توان به بلند کردن اجسام سنگین ربط داد. اما در حقیقت بلند کردن اجسام سنگین را نمی توان علت اصلی فتق دانست.

فتق در اثر ترکیبی از فشار بالا و نیز ضعف و آسیب پذیری عضلات پوشاننده حفره شکم ایجاد می شود. ضعیف بودن و نفوذ پذیر بودن بافت های پوشاننده از یک طرف و اعمال فشار از طرف دیگر باعث می شود عضو کناری به راحتی بتواند در بافت پوشاننده وارد و متورم شود.

شایع ترین فتق ها عبارتند از: فتق کشاله داخلی ران، فتق کشاله بیرونی ران، فتق ناف و فتق هیاتال (در قسمت فوقانی معده).

9- هر فردی که الکل مصرف کند، مبتلا به سیروز کبدی می شود

یکی از شایع ترین علل ابتلا به سیروز کبدی مصرف طولانی مدت الکل است، اما سیروز کبدی به مشکلی گفته می شود که سلول های سالم کبدی آسیب دیده و بافت مرده و زخمی را ایجاد کنند.

بله، درست است که الکلیسم شایع ترین علت ابتلا به سیروز کبدی مخصوصا در کشورهای اروپایی و آمریکایی است، اما علت های دیگری هم برای این بیماری وجود دارد.

مصرف الکل بدون شک باعث اعمال فشار به کبدی می شود، اما نتیجه نهایی همیشه سیروز کبدی نخواهد بود. از دیگر علل شایع برای ابتلا به سیروز کبدی می توان به هپاتیت B و هپاتیت C اشاره کرد.

10- افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز اصلا نباید شیر و لبنیات مصرف کنند

توانایی و تحمل افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز با یکدیگر متفاوت است. چرا که شدت بیماری در افراد با هم فرق می کند. یک فرد بعد از مصرف یک لیوان شیر دچار علائم نفخ و اسهال می شود و دیگری بعد از مصرف دو لیوان شیر.

برخی افراد قادر به تحمل ماست و بستنی هستند، اما به شیر شدیدا واکنش نشان می دهند.

برخی دیگر حتی به مصرف یک قاشق شیر و یا حتی وجود لاکتوز در مواد غذایی هم واکنش های گوارشی شدید نشان می دهند.

اما فراموش نکنید افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز در حد شدید (گروه آخر) حدود یک درصد جمعیت را تشکیل می دهند و هر عدم تحمل لاکتوزی را نباید شدید تلقی کرد.

11- سیگار کشیدن، سوزش سر دل را بهتر می کند

بر خلاف نظر افراد سیگاری که سیگار را آرامبخش و مرهم دردهایشان می دانند، باید بگوییم سیگار نه تنها مسکن و آرام کننده سوزش سر دل نیست، بلکه خود می تواند علت ایجاد سوزش سر دل باشد.

علت آن است که نیکوتین موجود در سیگار باعث کاهش انقباض دریچه بین مری و معده می شود. بنابراین اسید معده قادر خواهد بود به مری برگردد و این شروع سوزش سر دل است.

12- افزایش سن باعث یبوست می شود

درست است که شیوع یبوست با افزایش سن بیشتر می شود و اکثر افراد مسن با این مشکل مواجه اند، اما پیری و سالخوردگی به نوبه ی خود مقصر نیست!

مساله آنجاست که افراد مسن معمولا فعالیت کمتری دارند، سبزی و میوه کمتری می خورند، داروهای متعددی مصرف می کنند و آب کمتری می نوشند. این ها همان عوامل اصلی ایجاد یبوست هستند.

اگر افراد مسن و نیز تمام افراد به توصیه های غذایی و سبک زندگی سالم روی بیاورند، هرگز دچار یبوست نخواهند شد.

الهه گودرزی

بخش سلامت تبیان

شکافت هسته‌ای

شکافت هسته‌ای فرآیندی است که در آن یک اتم سنگین مانند اورانیوم به دو اتم سبک‌تر تبدیل می‌شود اگر نوترون منفردی به یک قطعه ایزوتوپ اورانیوم 235 نفوذ کند، در اثر برخورد به هسته اتم اورانیوم 235، اورانیوم به دو قسمت شکسته می‌شود که اصطلاحاً شکافت هسته‌ای نامیده می‌شود.

 

این چهار نوترون نیز چهار هسته اورانیوم 235 را می‌شکنند. 4 هسته شکسته شده تولید 8 نوترون می‌کنند که قادر به شکستن همین تعداد هسته اورانیوم می‌باشند. سپس شکست هسته‌ای و آزاد شدن نوترون‌ها به صورت زنجیروار به سرعت تکثیر می‌یابد. در هر دوره تعداد نوترون‌ها دو برابر می‌شود، در یک لحظه واکنش زنجیری خود به خودی شکست هسته‌ای شروع می‌گردد. در واکنش‌های کنترل شده هسته‌ای تعداد شکست در واحد زمان و نیز مقدار انرژی به تدریج افزایش یافته و پس از رسیدن به مقداری دلخواه ثابت نگهداشته می‌شود.

سال 1939 نیلز بوهر از دانمارک به ایالات متحده آمد تا چند ماهی را در پرینستون بگذراند و درباره برخی مسائل با آلبرت اینشتن به بحث بپردازد درست قبل از اینکه بوهر دانمارک را ترک کند دو تن از همکارانش به نام اتو رابرت فریچ و لیز میتنر که هر دو از آلمان فرار کرده بودند درباره تحقیقاتشان با بوهر صحبت کردند آن‌ها حدس زده بودند که احتمالاً جذب یک نوترون توسط هسته اورانیوم در برخی موارد منجر به شکسته شدن هسته به دو بخش تقریباً مساوی همراه با آزاد شدن مقدار زیادی انرژی خواهد شد فرآیندی که آن‌ها اسمش را «شکافت» گذاشتند.

در فیزیک، شکافت یک فرآیند هسته‌ای است یعنی در هسته یک اتم رخ می‌دهد. در شکافت هسته‌ای یک هسته به 2 تا چند هسته کوچک‌تر به علاوه محصولات جانبی شکسته می‌شود این محصولات جانبی شامل نوترون‌های آزاد و فوتون‌ها (اغلب به صورت پرتوهای گاما) می‌باشند.

در فرآیند شکافت مقدار بسیار زیادی انرژی که در واقع انرژی پیوندی نیروی هسته‌ای قوی است، آزاد می‌شود.

شکافت هسته‌ای را می‌توان با روش‌های مختلفی القا کرد. یکی از این روش‌ها بمباران کردن هسته اتم قابل شکافت به وسیله ذره دیگری است که انرژی مناسبی داشته باشد. این ذره دوم معمولاً یک نوترون آزاد است که با سرعت بسیار بالا حرکت می‌کند. هسته این نوترون را جذب می‌کند. جذب نوترون باعث ناپایدار شدن هسته می‌شود پس از آن هسته به 2 یا چند قسمت شکسته می‌شود به این قسمت‌های تولید شده، محصولات شکافت می‌گویند که شامل 2 هسته سبک‌تر، 2 یا 3 نوترون آزاد دیگر و تعدادی فوتون می‌باشد. انرژی آزاد شده این فرآیند در مقایسه با واکنش‌های شیمیایی بسیار زیاد است. این انرژی هم به صورت تابش فوتون و هم به صورت انرژی جنبشی هسته و نوترون‌ها آزاد می‌شود. یک واکنش شکافت به طور معمول حدود Mev 200 انرژی آزاد می‌کند.

هسته اتم‌های آزاد شده در فرآیند شکافت مربوط به عناصر شیمیایی مختلفی هستند. چون هسته‌های تولید شده نیز معمولاً ایزوتوپ‌های ناپایدار می‌باشند، محصولات شکافت تا حد بالایی رادیواکتیو هستند این ایزوتوپ‌ها هم واپاشی کرده و پرتوهای گاما و بتا تابش می‌کنند. این محصولات شکافت به شدت رادیواکتیو (یا ضایعات واپاشی آن‌ها که همانند محصولات اولیه شکافت بسیار ناپایدارند و زمان واپاشی بسیار کوتاهی دارند) زباله‌های هسته‌ای به حساب می‌آیند.

شکافت القا شده

با وجود اینکه اغلب اوقات، ساده‌ ترین شکل آغاز شکافت جذب یک نوترون آزاد توسط هسته است، واکنش شکافت را به وسیله برخورد یک هسته قابل شکافت با دیگر ذرات نیز می‌توان القا کرد. این ذرات می‌توانند پروتون، هسته‌های دیگر و یا حتی فوتون‌های با انرژی خیلی بالا مثل پرتوهای گاما باشند. به ندرت ممکن است پیش بیاید که یک هسته قابل شکافت بدون دریافت نوترون شکافت هسته‌ای خود به خودی انجام دهد.

شکافت القایی در عناصر سنگین آسان‌تر است و به طور کلی هر چه هسته سنگین‌تر باشد احتمال بیشتری وجود دارد تا شکافته شود. شکافت در عناصر سنگین‌تر از آهن انرژی تولید می‌کند و در عناصر سبک‌تر از آهن نیاز به انرژی دارد. خلاف آن در مورد هم‌جوشی هسته‌ای صادق است، هم‌جوشی در عناصر سبک‌تر از آهن انرژی تولید می‌کند و هم جوشی در عناصر سنگین‌تر از آهن نیاز به انرژی دارد.

بیشترین عناصری که در شکافت هسته‌ای استفاده می‌شوند اورانیوم و پلوتونیوم هستند. اورانیوم سنگین‌ترین عنصری است که در طبیعت یافت می‌شود. پلوتونیوم دچار شکافت هسته‌ای خود به خودی می‌شود و نیمه عمر نسبتاً کوتاهی دارد. اگر چه عناصر دیگری هم هستند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. اما این عناصر بهترین ترکیب از لحاظ راحتی شکافت و یکنواختی را دارند.

مواد شکافتنی

مواد ناپایدار برای اینکه به پایداری برسند، انرژی گسیل می‌کنند تا به حالت پایدار برسد. معمولاً عناصری شکافت پذیر هستند که جرم اتمی آن‌ها بالای 150 باشد.  

اورانیوم 235 و 238 در معادن یافت می‌شود. 99/03 درصد اورانیوم معادن اورانیوم 238 می‌باشد و تنها 0/7 درصد آن اورنیوم 235 می‌باشد. از طرفی اورانیوم 235 با نوترون‌های کند پیشرو واکنش نشان می‌دهد.  اورانیوم 238 تنها با نوترون‌های تند کار می‌کند، البته خوب جواب نمی‌دهد.

بنابر این در صنعت در نیروگاه‌های هسته‌ای اورانیوم 235  به عنوان سوخت محسوب می‌شود. ولی به دلایل اینکه در طبیعت کم یافت می‌شود. بایستی غنی سازی اورانیوم شود، یعنی اینکه از 0/7 درصد به 1 الی 3 درصد برسانند.  

شکافت اورانیوم 235

در واکنش هسته‌ای وقتی نوترون کند بر روی اورانیوم 235 برخورد می‌کند به اورانیوم 236 تحریک شده تبدیل می‌شود. نهایتاً تبدیل به باریوم و کریپتون و 3 تا نوترون تند تبدیل شده و 177 Mev انرژی آزاد می‌شود. پس در واکنش اخیر به ازای هر نوکلئون حدود 1 Mev انرژی آزاد می‌شود.

آذرخش زیبای خطرناک

آذرخش تخلیه الکتریکی بزرگی است که در جو اتفاق می افتد. هنگامی که طوفان رخ می دهد در اثر وزش باد، بار الکتریکی زیادی در ابر ها به وجود می آید بار های الکتریکی مثبت و منفی از یکدیگر جدا می شوند. در این هنگام بارهای منفی در قسمت پایینی ابر و بار های مثبت در قسمت میانی یا بالایی ابر می مانند. وقتی که اختلاف بار به قدر کافی زیاد شد یک جریان الکتریسیته از ابر به سمت پایین به وجود می آید این جریان می تواند از یک بخش ابر به بخش دیگر یا از یک ابر به ابر دیگر یا از ابر به زمین باشد. این ابر می تواند بار الکترکی زیادی به زمین القا کند از طرفی می دانیم که که در القای الکتریکی همیشه بار مخالف ایجاد می شود یعنی در زمین بار الکتریکی مخالف با ابر تولید می شود.

در این جا مجموعه ابر و زمین یک خازن بزرگی را تشکیل می دهند که مدام در حال باردار شدن است و با افزایش بار اختلاف پتانسیل بین ابر و زمین بیشتر می شود تا جایی که به صد میلیون ولت هم می رسد. در اثر ایجاد اختلاف پتانسیل، میدان الکتریکی عظیمی به وجود می آید. از طرفی می دانیم هوای اطراف عایق هست اما این میدان الکتریکی عظیم می تواند هوا را یونیزه و به رسانا تبدیل کند. حال در این هوای یونیزه هم الکترون آزاد وجود دارد هم بار مثبت که می توانند تحت تاثیر میدان الکتریکی قرار گیرند، هنگامی که هوا یونیزه می شود تخلیه الکتریکی عظیمی صورت می گیرد و به دنبال آن صدا(رعد)، نور (برق) و گرما تولید می شود. همیشه ابتدا برق شنیده می شود که همان آذرخش است.

 حال سوال ممکن است ایجاد شود که رعد چیست؟

 در اثر تخلیه الکتریکی، دمای اطراف ابرها به شدت بالا می رود و منبسط می شود و در این هنگام موج های صوتی تولید می شود و در نتیجه بازتاب این موج ها از ابر ها، کوه ها و ... غرش عظیمی به نام تندر یا رعد شنیده می شود.

برای جلوگیری از وقوع آذرخش تا کنون هیچ راهی شناخته شده نیست. اما برای حفاظت در برابر آثار مخرب آن وسایل مفید و موثری وجود دارد. میله های برقگیر که توسط بنجامین فرانکلین اختراع شده اند، غالبا برای جلوگیری اثرات زیانبار آذرخش در ساختمان ها به کار می روند . برقگیر ها میله های نوک تیزی هستند که در بلند ترین جای ساختمان ها نصب می شوند به هنگام آذرخش مسیر رسانای خوبی به سمت زمین ایجاد می کنند و سبب تخلیه بار الکتریکی به سمت زمین می شوند و از انباشته شدن بارهای الکتریکی در ساختمان ها و خطرات ناشی از آن جلوگیری به عمل می آورند. در شکل زیر نمایی از یک برقگیر نشان داده شده است.

روده بزرگ

هر کدام از قسمت‌های روده بزرگ چه مشخصاتی دارند و چگونه از هم قابل تشخیص هستند؟ در مورد عروق خونی و لنفاوی و اعصاب موجود در روده بزرگ، چه اطلاعاتی دارید؟ با مطالعه این مطلب، بر اطلاعات خود در زمینه روده بزرگ بیفزایید.

روده بزرگ به طول 1.4 تا 1.8 متر، از انتهای روده باریک شروع و به مجرای مقعد ختم می‌گردد. چین‌های مقعدی و پرز در روده بزرگ دیده نمی‌شوند. ابتدای روده بزرگ که در ارتباط با ایلئوم قرار دارد سکوم (Cecum) یا روده کور نامیده می‌شود. قسمتی از روده بزرگ که بین سکوم و آنال‌کانال می‌باشد کولون نیز نامیده می‌شود.

سکوم و آپاندیس

سکوم قسمت ابتدایی روده بزرگ است که زائده آپاندیس به قسمت بن بست آن متصل می‌شود. آپاندیس زائده انگشت مانندی است به طول 10 - 5 سانتیمتر و قطر متوسط 0.8 سانتیمتر که با افزایش سن، قطر آن کاهش می‌یابد. دیواره آپاندیس مرکب از 4 لایه‌ای است که در سایر قسمت‌های لوله گوارش یافت می‌شود. مخاط آپاندیس شبیه روده بزرگ، فاقد پرز و چین و حاوی غدد لوله‌ای مستقیم است. اپیتلیوم پوشاننده آن شامل سلول‌های جذب کننده و جامی است.

آستر و زیر مخاط حاوی تعداد زیادی عقده‌های لنفاوی است که با افزایش سن از تعداد آن‌ها کاسته می‌شود. در افراد سالخورده با ناپدید شدن بافت لنفاوی در آپاندیس، مخاط و زیر مخاط فیبروزه می‌شوند.

 

طبقه عضلانی در آپاندیس شبیه روده کوچک، مرکب از عضلات حلقوی در داخل و عضلات طولی در خارج است که از خارج به وسیله بافت سروز پوشیده شده است. آپاندیس یک عضو لنفاوی است و مانند دیگر بافت‌های لنفاوی می‌تواند ملتهب شده و تولید آپاندیسیت نماید.

کولون

وظیفه اصلی کولون جذب آب و املاح است که در نتیجه آن مواد هضم نشده وارده از روده باریک به کولون، از حالت مایع به حالت جامد در آمده و مدفوع (feces) نامیده می‌شود. با توجه به عملکرد روده بزرگ که در اصل هدایت مواد هضم نشده به خارج از بدن است، روده بزرگ فاقد چین و پرز است.

کولون شامل قسمت‌های زیر می‌باشد:

کولون صعودی:

این کولون دنباله روده کور می‌باشد که در طرف راست شکم روی جدار خلفی آن تا زیر کبد بالا رفته و از آنجا با زاویه تقریباً قائمه به سمت چپ پیچ خورده، کولون عرضی را تشکیل می‌دهد.

کولون عرضی:

زیر معده قرار دارد و کاملاً از پرده صفاق پوشیده شده؛ متحرک است و به واسطه بند مخصوص خود که دو قشر پرده صفاق باشد، به سطح خلفی شکم متصل می‌شود. علاوه بر این، این پرده، کولون عرضی را به انحنای بزرگ معده، مربوط می‌سازد.

کولون نزولی:

کولون عرضی در زیر طحال با یک زاویه حاد به سمت پایین آمده و کولون نزولی را تشکیل می‌دهد.

کولون خاصره لگنی یا سیگموئید:

دنباله کولون نزولی، کولون خاصره لگنی است که در حفره خاصره سمت چپ قرار دارد، سپس داخل لگن کوچک شده و به روده مستقیم، منتهی می‌شود. کولون خاصره لگنی از پرده صفاق کاملاً پوشیده شده، دارای بند مخصوص و حرکات آزاد است. در این قسمت، روده کلفت‌تر می‌شود، زیرا مدفوع در آن جمع می‌شود تا موقع تخلیه فرا رسد.

سلول‌های موجود در لایه مخاطی کولون موکوس ترشح می‌کنند تا با لغزنده ساختن سطح مخاط به دفع مواد هضم نشده کمک کنند.

روده مستقیم

روده مستقیم دنباله کولون خاصره لگنی و قسمت انتهایی روده کلفت است. طول آن 12 تا 15 سانتیمتر می‌باشد. روده مستقیم که در حفره لگن قرار دارد، در مرد عقب مثانه و پروستات و در زن عقب رحم و مهبل بوده و فقط ثلث فوقانی آن از پرده صفاق پوشیده شده است. پرده صفاق در مردان بین روده مستقیم و سطح فوقانی مثانه، بن بستی به نام بن بست دوگلاس ایجاد می‌کند. در زنان این بن بست بین روده مستقیم و رحم قرار دارد. بن بست دوگلاس، پایین‌ترین نقطه فضای درونی شکم است. روده مستقیم در گودی استخوان خاجی قرار دارد و لذا قدری به عقب خمیده است.

مجرای مقعدی

قسمت تحتانی روده مستقیم به مجرای مقعدی ختم می‌شود. این مجرا لوله‌ای به طول 3 سانتیمتر است که تنگ و باریک می‌باشد. عضله تنگ کننده مقعد، سوراخ مقعد را می‌بندد. زیر مخاط مجرای مقعدی سیاهرگ‌های بسیاری وجود دارد و فراخ نشدن این سیاهرگ‌ها موجب پیدایش بیماری بواسیر می‌شود.

عروق خونی

رگ‌های خونی تغذیه کننده روده با عبور از طبقه عضلانی به زیر مخاط رسیده و شبکه عروق بزرگی را به وجود می‌آورند که انشعابات آن به آستر محور پرزهای در روده باریک، نفوذ می‌نماید.

شریانچه‌های انتهایی، پس از تشکیل شبکه مویرگی در درون پرزها به وریدچه‌ها، منتهی می‌شوند که وریدچه‌ها نیز به ورید زیر مخاطی و آن‌ها نیز پس از ترک روده به ورید جمع آوری کننده مزانتری تخلیه می‌گردند.

این وریدها نیز به هم پیوسته، ورید باب را می‌ سازند که مواد جذب شده را به کبد می‌رساند. چون همه مواد جذب شده از روده (غیر از چربی‌ها) به کبد منتقل می‌شوند، داروهایی که در کبد متابولیزه می‌شوند، نباید به طریق خوراکی مصرف شوند.

عروق لنفی روده

عروق لنفی به صورت بن بست از رأس پرزها شروع و مجرای شیری نامیده می‌شوند. این رگ‌ها شبکه مخاطی را تشکیل داده و سپس به لنفاتیک های زیر مخاط می‌ریزند. رگ‌های لنفی زیر مخاطی، پس از عبور از عقده‌های لنفی مسیر، توسط مجرای توراسیک به سیستم وریدی تخلیه می‌شوند. بنابراین مواد حمل شده از طریق رگ‌های لنفی وارد کبد نمی‌شوند.

اعصاب

• عصب گیری لوله گوارش توسط سیستم عصبی اتونوم انجام می‌گیرد که خود به دو قسمت داخلی (Intrinsic) و خارجی (extrinsic) تقسیم می‌گردد. قسمت داخلی که به سیستم عصبی روده‌ای نیز موسوم است، مرکب از نورون های حسی، نورون های رابط و نورون های حرکتی است که بدون ارتباط با سیستم عصبی مرکزی و به طور رفلکس، عمل می‌نماید. بدین ترتیب که تحریکات ناشی از ترکیب مواد غذایی (تحریکات شیمیایی) یا اتساع روده در اثر تجمع مواد (اتساع مکانیکی) به شبکه‌های مایسنر، منتقل شده و نورون های حرکتی آن‌ها، سبب ترشح سلول‌های اپیتلیال، انقباض عضلات و تحریک حرکات روده می‌شوند.

• سیستم عصبی روده‌ای از طریق کنترل حرکات پریستالتیک، جا به ‌جایی مواد غذایی و تخلیه روده‌ها را امکان پذیر می‌سازد. به طوری که اختلال در عملکرد این سیستم، تخلیه روده‌ها را مشکل می‌سازد و نمونه آن بیماری هیرشسپرونگ می‌باشد. در این بیماری قسمتی از روده‌ها (معمولاً روده بزرگ) فاقد سیستم عصبی داخلی است و در نتیجه به علت عدم اتساع قسمت مبتلا، دفع مواد هضم نشده، امکان پذیر نیست.

• بخش خارجی اعصاب روده‌ای، شامل اعصاب آدرنرژیک سمپاتیک و اعصاب کولینرژیک پاراسمپاتیک می‌باشد که اولی مهار کننده و دومی محرک عضلات صاف جداره لوله گوارش است. سیستم عصبی خارجی در ارتباط با سیستم عصبی داخلی روده می‌باشد، طوری که استرس‌های شدید می‌توانند از طریق تحریک حرکات روده باعث پیدایش اسهال روانی گردند. با وجود این، قطع سیستم عصبی خارجی، اختلالی در عملکرد روده و حرکات پریستالتیک آن ایجاد نمی‌کند.

باران اسیدی

باران‌های اسیدی از گازهای سولفوردی‌اکسید و از خانواده نیتروژن اکسید که از دود اگزوز اتومبیل‌ها و کارخانجات ایجاد می‌شود، به وجود می‌آید. این گازها در اتمسفر زمین با بخار آب واکنش داده و اسیدهایی مانند سولفوریک اسید و نیتریک اسید را تشکیل می‌دهند.

تاریخچه

پدیده باران اسیدی در سال‌های پایانی دهه 1800 در انگلستان کشف شد، اما پس از آن تا دهه 1960 به دست فراموشی سپرده شد. «اسمیت» در سال 1873 واژه باران اسیدی را برای اولین بار مطرح کرد. او پی برد که ترکیب شیمیایی باران تحت تأثیر عواملی چون جهت وزش باد، شدت بارندگی و توزیع آن، تجزیه ترکیبات آبی و سوخت می‌باشد. این محقق متوجه اسید سولفوریک در باران شد و عنوان نمود که این امر، برای گیاهان و اشیا واقع در سطح زمین خطرناک است. موتا و میلو در سال 1987 عنوان داشتند که دی‌اکسید کربن با اسید سولفوریک و اسید نیتریک عوامل اصلی تعیین کننده میزان اسیدی بودن آب باران هستند، چرا که در یک فاز آبی به صورت یونآ‌های نیترات و سولفات در می‌آیند و چنین یون هایی به آب باران خاصیت اسیدی می‌بخشند.

عوامل موثر در اسیدیته باران

آب باران هیچ‌گاه، کاملاً خالص نبوده و با پیشرفت صنعت بر ناخالصی‌های آن افزوده شده است. ناخالصی طبیعی باران به طور عمده ناشی از نمک‌های دریایی است و گازها و دودهای ناشی از فعالیت انسان در فرآیند ابرها دخالت می‌کنند. آتش سوزی جنگل‌ها نیز، از جمله عواملی است که در میزان اسیدیته آب باران نقش دارد. فرآیندهای بیولوژیکی، آتشفشانی و فعالیت‌های انسان، مواد آلوده کننده جو را در مقیاس محلی، منطقه‌ای و جهانی در فضا منتشر می‌کنند. به عنوان مثال، در صورت وجود جریانات باد در نواحی صنعتی، مواد خارج شده از دودکش‌های کارخانه‌ها در سطح وسیعی در فضا پراکنده می‌شوند. 

پیامدهای باران اسیدی

باران اسیدی باعث از بین رفتن بناها و آثار تاریخی به خصوص در ساختمان‌هایی که از سنگ مرمر یا آهک ساخته شده باشند، می‌شود. باران اسیدی میزان حاصلخیزی خاک را کاهش می‌دهد و ممکن است مواد سمی را وارد خاک‌ها کند. باران اسیدی موجب نابودی درختان و کاهش مقاومت آن‌ها در برابر سرما می‌شود.

تأثیر روی اکوسیستم آبی

دریاچه‌های اسیدی شده به علت شسته شدن سنگ‌ها به وسیله یون هیدروژن دارای غلظت‌های بالای آلومینیوم هستند. قدرت اسیدی بالا و غلظت‌های بالای آلومینیوم عامل اصلی کاهش جمعیت ماهی‌هاست. ترکیب زیست شناختی دریاچه‌های اسیدی شده به شدت دچار تغییر می‌شود و تکثیر ماهی‌ها در آب‌های دارای قدرت اسیدی بالا کاهش می‌یابد. وقتی PH خیلی پایین‌تر از 5 باشد، گونه‌های اندکی زنده مانده و تولید مثل می‌کنند. آب دریاچه‌های اسیدی شده اغلب زلال و شفاف می‌باشد؛ این به علت از بین رفتن زندگی گیاهی و جانوری این دریاچه‌ها است.

تأثیر روی گیاهان و جنگل‌ها

تأثیر باران اسیدی روی جنگل‌ها و محصولات کشاورزی را به دشواری می‌توان تعیین کرد. ولی با این وجود بررسی‌های آزمایشگاهی حاکی از این هستند که گیاهان زراعی رشد یافته در شرایط باران‌های اسیدی رفتار متفاوتی نشان می‌دهند. محصولات برخی افزایش یافته و محصولات گروهی کاهش می‌یابد.

آلودگی هوا اثرات بدی روی درختان دارد. اسیدی شدن خاک، مواد غذایی موجود در آن را شسته و از بین می‌برد. باران اسیدی که در جنگل‌ها می‌ریزد، ازن و سایر اکسنده‌های هوا، که درختان جنگلی در معرض آن‌ها قرار دارند، تأثیر نامطلوبی روی درختان و پوشش گیاهی می‌گذارد و این تأثیرات نامطلوب وقتی با خشکسالی، دمای بالا، بیماری و … همراه باشد، ممکن است باعث خشک شدن درختان شود.

جنگل های ارتفاعات بالا بیش از همه تحت تأثیر ریزش باران اسیدی هستند. قدرت اسیدی در مه و شبنم بیش از باران است، زیرا در مه و شبنم، آبی که موجب رقیق شدن اسید شود کمتر است. درختان برگ ریز که با باران اسیدی آسیب می‌بینند، به تدریج برگ‌های خود را از بالا به پایین از دست می‌دهند و اکثر برگ‌های خشک شده در بهار بعدی تجدید نمی‌شوند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مرتضی عرفانیان

تنظیم: مریم فروزان کیا

خورشید، ستاره سوزان

خورشید ستاره‌ای است از ستارگان رشته اصلی که 5 میلیارد سال از عمرش می‌گذرد. این ستاره کروی شکل بوده و عمدتاً از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. وسعت این ستاره 1/4 میلیون کیلومتر می‌باشد. جرم این ستاره 7 برابر جرم یک ستاره معمولی بوده و همچنین 750 برابر جرم تمام سیاراتی است که به دورش می‌چرخند.

در هسته خورشید، جرم توسط واکنش ‌های هسته‌ای تبدیل به تشعشعات الکترومغناطیسی که نوعی انرژی هستند، می‌شود. این انرژی به سمت بیرون تابانده شده و باعث درخشندگی خورشید می‌گردد. سایر اجسام آسمانی موجود در منظومه شمسی که توسط جاذبه خورشید در مدارهایشان قرار گرفته‌اند نیز گرمایشان را از این انرژی می‌گیرند.  

مواد تشکیل دهنده خورشید حالت گازی دارند، بنابراین خورشید محدوده دقیق و معینی نداشته و مواد اطراف آن به تدریج در فضا منتشر می‌شوند. چنین به نظر می‌رسد که خورشید لبه تیزی داشته باشد، چرا که بیشتر نوری که به زمین می‌رسد از یک لایه که چند صد کیلومتر ضخامت دارد ساطع می‌شود. این لایه فوتوسفر نام داشته و به عنوان سطح خورشید شناخته شده است. بالای سطح خورشید، کروموسفر یا رنگین کره و هاله خورشیدی قرار دارند که با همدیگر جو خورشید را تشکیل می‌دهند.

مرکز خورشید مانند کوره‌ای هسته‌ای است با دمای 15 میلیون درجه سانتی‌گراد که چگالی‌اش 160 برابر آب می‌باشد. تحت چنین شرایطی هسته‌های اتم هیدروژن باهم ترکیب شده و تبدیل به هسته‌های هلیوم می‌شوند.

در این حین، 0/7 درصد جرم ترکیب شده، تبدیل به انرژی می‌شود. از 590 میلیون تن هیدروژنی که در هر ثانیه در مرکز خورشید ترکیب می‌شوند، 3/9 میلیون تن به انرژی تبدیل می‌شود. این سوخت هیدروژنی، تا 5 میلیارد سال دیگر دوام خواهد داشت. مسیر نامنظم 2 میلیون سال طول می‌کشد تا انرژی تولید شده در مرکز خورشید به سطح آن رسیده و به صورت نور و گرما تابش کند، سپس بعد از فقط 8 دقیقه، این انرژی به زمین می‌رسد.

ویژگی‌های کلی خورشید

خورشید ستاره‌ی مرکزی منظومه شمسی است. شعاع آن حدود 109 برابر شعاع زمین (696 هزار کیلومتر) و جرمش در حدود 330000 برابر جرم زمین است. جرم خورشید %99/86 جرم منظومه شمسی را شامل می‌شود. از لحاظ شیمیایی، سه چهارم جرم خورشید از هیدروژن و تقریباً تمام بخش باقیمانده از هلیم تشکیل شده است.

اگر کمی دقیق‌تر شویم، خواهیم دید که حدود %1/69 جرم خورشید از عناصری به غیر از هیدروژن و هلیم، مانند اکسیژن، کربن، نئون، آهن و غیره ساخته شده است. (البته توجه داشته باشید که این مقدار نیز خود 5628 برابر جرم زمین است) خورشید از دیدگاه گونه‌ی طیفی، یک ستاره زرد رنگ در رشته اصلی به حساب می ‌آید، چرا که بیشترین شدت تابش شده از آن در محدوده‌ی زرد-سبز طیف مرئی است. البته خورشید از فضا سفید رنگ دیده می‌شود، اما از روی زمین به دلیل وجود پراکندگی جوی به رنگ زرد دیده می ‌شود. خورشید انرژی خود را از راه همجوشی هیدروژن در هسته‌اش، یعنی تبدیل هیدروژن به هلیم، تأمین می‌کند؛ طوری که عرض یک ثانیه در مرکز خود، 620 میلیون تن هیدروژن را به هلیم تبدیل می‌سازد.

آینده خورشید

طی چند میلیارد سال آینده درخشندگی خورشید بسیار زیاد خواهد شد و دمای زمین به 100 درجه رسیده و آب اقیانوس‌ها تبخیر می‌شوند. بعد از مدتی با اتمام سوخت هیدروژنی اش به یک غول سرخ تبدیل خواهد شد. این زمان خورشید دارای مرحله از ناپایداری شده  و اندازه خورشید 50 برابر خواهد شد. دمای سطحی کاهش یافته اما درخشندگی کلی تا حدود 300 برابر مقدار کنونی افزایش خواهد یافت. دما در هسته خورشید به 100 میلیون درجه رسیده و هلیوم دنبال واکنش‌های هسته ای جدید به کربن و اکسیژن تبدیل خواهد شد.

جرم خورشید آنقدر زیاد نیست که بتواند از طریق واکنش‌های هسته‌ای کربن سوزی واکسیژن ‌سوزی انرژی تولید کند. پس از مدتی بادهای خورشیدی شدید از آن وزیدن گرفته و لایه‌های بیرونی به شکل سحابی سیاره ‌ای  بیرون پرتاب می‌شوند. بعد از مدتی نیز خورشید به یک کوتوله سفید تبدیل خواهد شد و در نهایت پس از مدت‌های طولانی با به ته کشیدن انرژی، به یک کوتوله سیاه مرده و کم فروغ تبدیل می‌گردد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مرتضی عرفانیان

تنظیم: مریم فروزان کیا

تشخیص این بیماری مرگبار از راه تنفس

سبزی های میکروب کش را بشناسید

با خوراکی‌های سرطان‌زا آشنا شوید

شایع‌ترین بیماری کودکان

نشانه های کم آبی در بدن

خطر جدی که قلب خانم‌ها را بیشتر تهدید می‌کند

دکتر فریدون نوحی، متخصص قلب و عروق در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت: یکی از مهمترین عوامل ایجاد کننده مشکلات جدی قلبی عروقی در خانم‌ها، سیگار کشیدن و استفاده از قلیان است که متاسفانه طی سالهای اخیر به شدت زیاد شده است.

 

شرایط قلبی و آناتومیک خانم‌ها به گونه‌ایی است که تاثییر منفی استفاده از دخانیات بر قلب و عروق آنها بسیار شدیدتر است. و طبق مطالعات صورت گرفته، مشکلات قلبی و عروقی در مردان و زنان سیگاری با سن مشابه و تعداد سیگار مصرفی یکسال در طی روز، این مطلب را ثابت کرده است.

 

نوحی گفت: هورمونهای جنسی زنانه، عاملی باز دارنده در برابر عوامل بسیار زیاد بماریزایی قلبی است. 

 

وی ادامه داد: تنگی عروق کرونر قلبی بیشترین مشکل خانم‌ها است و پس از آن، تنگی عروق مغزی شایع است. همچنین عوامل خطر ناشی از بیماری دیابت در خانم‌ها، شدیدتر از آقایان است. ضمن اینکه عوامل خطر زا مثل اضافه وزن و فشار خون بالا در خانم‌ها بیشتر مشاهده می‌شود.

 

این متخصص قلب و عروق گفت: مصرف بالای نمک، چربی، مواد قندی و بالا رفتن چربی خون عوامل خطر زا برای انواع بیماریهای قلبی است. ضمن اینکه زمینه ژنتیک در ابتلا به انواع مشکلات قلبی-عروقی، نقش مهمی دارد.

این افراد آهن خود را چک کنند

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،مصطفی قانعی فوق تخصص ریه گفت: بیماری افزایش آهن در خون بیماری نادری است که از طریق آزمایش بر روی کبد و سپس آزمایشات تکمیلی قادر به تشخیص آن هستیم.

 

وی اضافه کرد: این بیماری بیشتر به دلیل مشکلات ژنتیکی و یا تزریق خون مکرر رخ می‌دهد. وی افزود: در کشور شایعترین‌ شکل این معضل در بیماران تالاسمی و در افرادی که مکررا خون به بدنشان وارد می‌شود دیده می‌شود.

 

وی ادامه داد: به همین دلیل برای بیماران تالاسمی دارویی تجویز می‌شود تا آهن اضافی را از بدن این بیماران دفع کند. وی خاطر نشان کرد: این بیماری بسیار نادر است و عواملی چون مصرف زیاد آهن یا تزریق آن نیز در موارد بسیار کمی ممکن است منجر به بروز آن شوند.

آیا می دانستید موز رادیواکتیو دارد؟

پالم از لبنیات حذف شد

وزیر بهداشت با بیان اینکه مصرف پالم از اول مهر از لبنیات حذف شده است،‌گفت: تصمیم سازمان غذا و دارو مبنای علمی دارد و اگر این سازمان در مورد جایگزینی روغن پالم با روغن کنجد و زیتون در لبنیات تصمیم بگیرد، می‌پذیرم.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس سید حسن قاضی‌زاده وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حاشیه مراسم بیست و ششمین گردهمایی فرماندهان پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد که با حضور مقامات عالیرتبه کشوری برگزار شد در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا شما با این موضوع که صنایع لبنی گفته‌اند روغن زیتون و کنجد را جایگزین پالم می‌کنند، موافقید گفت: ما با هر چه که سازمان غذا و دارو  برای جایگزینی روغن پالم در لبنیات اعلام کند موافق هستیم.

وی افزود: سازمان غذا و دارو برای تصمیم حتما کارهای کارشناسی انجام می‌دهد و تصمیم‌شان مبانی علمی دارد بنابراین اگر استفاده از روغن‌های گیاهی زیتون و کنجد را تأیید کردند ما هم با آن موافقیم. 

قاضی‌زاده هاشمی در پاسخ به این سؤال که با توجه به ممنوعیت استفاده از روغن پالم از ابتدای مهرماه در صنایع لبنی به جای آن چه روغنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اظهار داشت: پاسخ این سؤال را باید از مسئولین غذا و دارو و کسانی که پروانه بهره‌برداری می‌د هند، بپرسید.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930703000884#sthash.2wYxGbHN.dpuf

تمام خواص دارویی گریپ فروت

" مرگ خاموش" در کمین افرادی که زیاد کار می کنند!

به گزارش خبرنگار کلینیک باشگاه خبرنگاران، یک مطالعه جدید در مجله لانست دیابت و غدد درون ریز منتشر شده ادعا می کند افرادی که بیش از 55 ساعت در هفته به انجام کارهای وضعیت اجتماعی اقتصادی مشغول هستند در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.
 
یک مطالعه که به تازگی توسط اخبار پزشکی امروز گزارش شده است،نشان می دهد افرادی که ساعات کار طولانی دارند بیشتر در معرض خطر بیماری عروق کرونر قلب قرار دارند.
 
محققان  این مطالعه برای رسیدن به این یافته ها با بررسی داده های داوطلبانی دریافتند افرادی که ساعات زیادی از روز را کار می کنند بیشتر در معرض بیماری ها قرار دارند.

نتایج مطالعات نشان می دهند افرادی که ساعات کار طولانی دارند باید بیشتر به استراحت خود توجه کنند و پس از هر چند ساعت کار کردن مدت زمان زیادی را به استراحت اختصاص دهند.

چرا نباید روی شکم بخوابید؟!

چگونه پنیر خانگی درست کنیم؟

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، پیاده‌روی یکی از ورزش‌هایی است که به‌‌عنوان عملی‌ترین و شایع‌ترین فعالیت فیزیکی در سنین مختلف، قابل استفاده است. در عین حال، پیاده‌روی عاملی برای تندرستی است و جزو فعالیت‌های هوازی به‌شمار می‌رود. اما پیاده‌روی باید از نوع راه رفتن تند یا دویدن آرام باشد؛ به نحوی که ضربان قلب به 100 تا 120 ضربان در دقیقه برسد. این ورزش تاثیر مثبتی بر استحکام زانو و مچ پا دارد و در پیشگیری از بروز آرتروز و پوکی استخوان بسیار موثر است. به دلیل ماهیت هوازی آن، ترجیحا از چربی به عنوان منابع سوختی استفاده می‌شود و از طرفی برای مصرف انرژی در برنامه کاهش وزن این فعالیت به تناوب انجام می‌شود.

در پیاده‌روی، تمام نقاط بدن تحت تاثیر قرار می‌گیرد و باعث کاهش توده‌های چربی در نقاط مختلف بدن - که بیشترین تجمع چربی در شکم و ران‌هاست - می‌شود. کاهش توده‌های چربی اغلب در مردان در ناحیه شکمی و در زنان در نواحی لگنی و ران قابل رویت است.

در عین حال، استفاده از عضلات بزرگ بدن حین راه رفتن باعث تطابق قلبی‌ ـ تنفسی بالایی می‌شود. به دلیل تحمل وزن بدن همراه با ارتقای سطح حسی مفاصل، قدرت عضلات اندام تحتانی و تعادل و استحکام مفاصل اندام تحتانی، به‌خصوص زانو، افزایش می‌یابد. از فواید دیگر این ورزش، می‌توان به کاربرد آن در کاهش وزن اشاره کرد اما نمی‌توان برای از بین بردن چاقی موضعی (تجمع توده‌های چربی در یک ناحیه خاص بدن) از آن استفاده کرد. افرادی که آرتروز زانوی آنها ناشی از فقدان همراستایی اندام تحتانی است یا برعکس، باید از طریق متخصصان مربوطه، قبل از شروع برنامه پیاده‌روی منظم، نسبت به اصلاح اشکالات و انحرافات مفاصل‌شان اقدام کنند. برای این بیماران، پیاده‌روی در سطح صاف و سفت با کفش مناسب و ضربه‌گیر توصیه می‌شود. در این افراد انجام تقویت عضله چهارسر رانی به وسیله تمرین‌های قدرتی (با خم و راست کردن زانو در برابر مقاومت) در کنار پیاده‌روی ضروری است. اما افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و کسانی که دارو مصرف می‌کنند باید تحت شرایط خاصی پیاده‌روی کنند.

منبع: صبحانه

دستان خود را مشت کنید تا حافظه‌تان زیاد شود!

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: ترمیم نشست زمین در دشت‌های سمنان که نتیجه افت سطح آب سفره های زیرزمینی است تا ابد قابل جبران نیست.

اتابک جعفری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، با اشاره به اثرات ناشی از استمرار افت سفره‌های آب زیرزمینی در استان، اظهار کرد: کاهش آبدهی چاه‌ها در اثر افت سطح آب سفره و کاهش حجم ذخیره آبخوان‌ها، افزایش هزینه‌های ناشی از کف شکنی، تعمیق و جابجایی چاه‌ها و صرف انرژی برق بیشتر جهت استحصال آب از اعماق پایین و همچنین نشست زمین در اثر افت سطح آب سفره از مهمترین اثرات ناشی از استمرار افت سفره‌های آب زیرزمینی در استان است.

وی با اذعان به اینکه به طور کلی اثرات خشکسالی بر منابع آب سطحی، سریع و گذرا و بر منابع آب زیرزمینی و بویژه آبخوان‌های آبرفتی عمیق، کند ولی طولانی است، خاطرنشان کرد: این تاثیر به ترتیب سرعت و پایداری اثر خشکسالی شامل کاهش آورد و دبی رودخانه‌ها، کاهش آورد و دبی چشمه‌ها و قنوات، کاهش تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، افزایش برداشت از آبخوان‌های زیرزمینی، افت مضاعف سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش کیفیت منابع آب می‌شود.

این کارشناس ارشد منابع آبی با اشاره به دیگر اثرات ناشی از استمرار افت سفره آب زیرزمینی به نشست زمین در دشتهای سمنان، گرمسار و میامی اشاره کرد و افزود: در این حالت آبرفت از حالت اشباع خارج شده و کاهش فشار منفذی و نهایتا نشست زمین را باعث می‌شود. از علائم این نشست که حاصل افت سطح آب سفره‌های زیرزمینی است و تا ابد قابل جبران نیست، ایجاد شکاف در سطح زمین است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان، هجوم آب شور را از دیگر اثرات استمرار افت سفره آب زیرزمینی دانست و اضافه کرد: افت سطح آب باعث کاهش گرادیان آب سفره و در نهایت هجوم آب شور از سفره‌های شور مجاور به سفره‌های آب شیرین می‌شود. این پدیده در چاه‌های مجاور مسیل شور آبگرم در دشت سمنان، جنوب دشت گرمسار و جنوب کال میامی در دشت میامی جنوبی باعث کاهش کیفیت آب چاه‌ها شده است.

پیرترین موجود زنده بر روی زمین+ عکس

به گزارشگروه وبگردی باشگاه خبرنگارانشاید این را باور نکنید ولی " جاناتان " یک لاک پشت غول پیکر واقعی است که بین 160 تا 180 سال عمر دارد. او احتمالا در اوایل سال 1830 میلادی به دنیا آمده است زیرا عکس های قدیمی او که در سال 1902 گرفته شده است او را تازه در سن بزرگ سالیش یعنی حدود 50 سالگی نشان میدهد.

 

این لاک پشت پیر آب مروارید دارد و این باعث شده تا بینایش را از دست بدهد و حس بویایی او هم به مرور زمان ضعیف شده تا جایی که او فقط هفته ای یک بار برای تغذیه به بیرون می آید و بقیه روز ها را به استراحت در یک روستای کوچک بریتانیایی می گذراند.فکر کردن به اینکه این لاک پشت چه روز هایی را پشت سر گذاشته است و چه وقایعی را دیده واقعا حیرت انگیز است.

 

 

 

 

 

 

روش جدید نانو تصویربرداری "تومورهای سرطانی"

به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران ، پژوهشگران استرالیایی با استفاده از نانوساختارهای هسته‌ای ـ پوسته‌ای از جنس طلا، سیلیکا و طلا، اکسید آهن موفق به تولید عامل کنتراست دهنده برای سیستم‌های تصویربرداری توموگرافی شدند. با این عوامل کنتراست دهنده امکان تفکیک سلول سرطانی از سلول سالم در توموگرافی فراهم می‌شود. 

 

نانوذرات طلا می‌توانند برای شناسایی مرز میان سلول‌های سالم و سرطانی مورد استفاده قرار گیرند. با این کار جراحان قادر به شناسایی سلول‌های سرطانی و جدا کردن کامل آن‌ها از بدن خواهند بود. 

 

جرمی دوزینسکی از دانشگاه استرالیای غربی در تحقیقات اخیر خود به دنبال پاسخی برای این سوال است که آیا می‌توان از نانوذرات به عنوان عامل کنتراست دهنده‌ی مؤثر برای شناسایی و تعیین ابعاد تومورها و همچنین مشخص کردن مرز این تومورها استفاده کرد. 

 

اخیراً از توموگرافی همگرای نوری (OCT) برای آزمایش تصویربرداری با قدرت تفکیک بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما این روش دارای محدودیت‌هایی است که یکی از این محدودیت‌ها، عدم امکان شناسایی سلول‌های سالم از تومورهای سرطانی است. 

 

روش‌های دیگر تصویربرداری مبتنی بر رنگ‌هایی هستند که می‌توان با آن، بافت‌ها را از هم تفکیک کرد؛ اما در OCT چنین رنگ‌هایی وجود ندارد. 

 

جرمی دوزینسکی گفت:OCT  یک روش اولتراسونیک آنالوگ است که به جای نور از امواج صوتی برای شناسایی استفاده می‌شود. مشکل این روش آن است که امواج صوتی به بافت‌ها برخورد کرده و به شناساگر باز می‌گردند؛ بنابراین امکان تفکیک سلول‌های سالم از سرطانی در این روش مبتنی بر صدا وجود ندارد. 

 

در برخی تحقیقات از نانوذرات طلا به عنوان عامل کنتراست دهنده استفاده می‌شود اما مشکل نانوذرات طلا این است که نور را جذب می‌کنند در نتیجه کنتراست منفی به تصویر می‌دهند به طوری که نقاطی که این نانوذرات وجود دارند تاریک‌تر است. از سوی دیگر نقاط خالی نیز تاریک هستند که تفکیک میان این دو بسیار دشوار خواهد شد. 

 

برای حل این مشکل، محققان سطح نانوذرات طلا را با پوسته‌ی سیلیکا پوشش دادند. پیش از این مشخص شده بود که تغییر نسبت میان هسته و پوسته می‌تواند خواص پراش نور را در این ساختار تغییر دهد. بنابراین محققان با استفاده از این عامل، نانوذرات هسته‌ای ـ پوسته‌ای طلا ـ سیلیکا را به نحوی طراحی کردند که بتواند به عنوان عامل کنتراست دهنده در OCT استفاده شود. در ادامه، این گروه تحقیقاتی به سراغ ساخت نانوذرات هسته‌ای ـ پوسته‌ای از جنس طلا- اکسید آهن رفتند. دلیل این امر مشکلات پوشش‌دهی طلا با سیلیکا بود. این گروه دریافتند که ساختار طلا- اکسید آهن نیز دارای خواصی است که می‌توان از آن به عنوان عامل کنتراست دهنده در OCT استفاده کرد.

کبد چگونه بی سر و صدا چرب می شود

به گزارشگروه وبگردی باشگاه خبرنگارانکبد یکی از بزرگ‌ترین و حساس‌ترین اندام‌های حیاتی بدن، نقش بسیار مؤثری در سلامت ایفا می‌کند. از این‌رو، حفظ بهداشت و سلامت این عضو حیاتی به دلیل نزدیکی با دیگر اندام‌های مهم از قبیل معده، طحال و روده‌ها اهمیت بسیاری دارد. یکی از مشکلاتی که کبد با آن دست و پنجه نرم می‌کند، تولید چربی بیش از حد معمول توسط خودش است.

در حالت طبیعی، چربی برای کبد مفید است، ولی اگر تولید آن در بدن به بیش از 5 تا 10 درصد وزن کبد برسد، فرد در معرض ابتلا به انواع بیماری‌های کبدی قرار می‌گیرد. در برخی موارد تشخیص دیرهنگام بیماری و عوارض ناشی از آن، باعث بروز ناهنجاری‌ها و مشکلات شدید جسمی می‌شود.

 

انواع کبد چرب
به طور کلی، کبد چرب به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم می‌شود. بیش از 15 میلیون آمریکایی در مصرف مشروبات الکلی زیاده‌روی می‌کنند که بین 90 تا 100 درصد از آنها در نهایت به کبد چرب مبتلا می‌شوند. این بیماری حتی با مصرف مقدار کمی از مشروبات الکلی نیز بروز می‌کند.

در ابتلا به کبد چرب الکلی، ژنتیک یا وراثت (انتقال از والدین به فرزندان) به دو شکل نقش موثری دارند؛ در یک روش، روی مقدار الکل مصرفی تأثیر گذاشته و در روش دیگر، روی میزان آنزیم‌های کبدی که در تجزیه یا سوخت و ساز الکل دخیلند، مؤثر است. از عوامل دیگری که در ایجاد کبد چرب الکلی نقش دارند، می‌توان به این موارد اشاره کرد: هپاتیت C که به التهاب کبد منجر می‌شود، تجمع بالای آهن چاقی و رژیم غذایی.

 

نوع دیگر این بیماری، کبد چرب غیرالکلی است که شایع‌ترین علت ابتلا به بیماری مزمن کبدی به شمار می‌رود. تجمع بیش از حد چربی در کبد برخی افراد، آنها را مستعد ابتلا به بیماری کبد چرب می‌کند. در کبد چرب غیرالکلی، مبتلایان معمولا الکل مصرف نمی‌کنند یا مقدار مصرف آنها بسیار پایین است و ابتلا به این بیماری می‌تواند به آسیب دائم به کبد منجر شود. در نتیجه بروز این بیماری، کبد بزرگ شده و در طول زمان، بافت‌های زخم شده جایگزین سلول‌های کبدی می‌شوند که سیروز کبدی نام دارد.

 

در چنین مرحله‌ای از بیماری، کبد بدرستی کار نمی‌‌کند و فرد دچار نارسایی کبدی می‌شود و در نهایت به دلیل وخامت بیماری، جان خود را از دست می‌دهد. هر دو نوع کبد چرب در دنیا شایع است؛ ولی نوع غیرالکلی آن شیوع بیشتری دارد. به طوری که بیش از 20 درصد افراد بالغ به کبد چرب غیرالکلی مبتلا می‌شوند و بالاتر از شش میلیون کودک از یکی از انواع این بیماری رنج می‌برند که در میان کودکان آسیایی و اسپانیایی بیشتر مشاهده می‌شود. شواهد اخیر نشان می‌دهد کبد چرب غیرالکلی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در کودکانی که از چاقی و اضافه وزن رنج می‌برند، افزایش می‌دهد.

 

کبد چرب غیرالکلی
علت اصلی ابتلا به کبد چرب غیرالکلی هنوز بدرستی مشخص نیست، ولی در این میان، برخی عوامل مؤثر، خطر ابتلا به این مشکل را افزایش می‌دهد. در برخی موارد، علت خاصی برای این بیماری یافت نمی‌شود، ولی شواهد حاکی از آن است که وراثت نقش مؤثری در این میان ایفا می‌کند. از سوی دیگر، احتمال بروز آن در افراد میانسالی که چاق هستند، بالاتر است. این افرد همچنین از کلسترول یا تری‌گلیسیرید بالا و دیابت یا علائم پیش‌دیابتی (مقاومت انسولینی) رنج می‌برند.

راهی برای تشخیص چاقی سالم از چاقی ناسالم!

گروه وبگردی باشگاه خبرنگارانچاقی معضلی است که افراد زیادی را در دنیا گرفتار خود کرده است. ولی تحقیقات نشان می دهد که حدود یک چهارم از افرادی که چاق شمرده می شوند، از نظر سیستم متابولیکی بدن سالم بوده و در معرض ریسک بالایی برای ابتلا به دیابت نوع 2 نیستند.

 

در واقع اگرچه چاقی به عنوان یک عامل ریسک عمده برای ابتلا به دیابت نوع 2 محسوب می شود، ولی ارتباط این دو موضوع قطعی و همیشگی نیست.

 

پژوهشی که اخیرا به رهبری محققین دانشگاه وین اتریش انجام شده توضیحاتی را در خصوص این موضوع فراهم کرده است.

 

نتایج این تحقیق که در نشریه علمی سلول به چاپ رسیده، نشان می دهد که وجود سطوح بالایی از یک مولکول خاص با نام «هم اکسیژناز-1» یا HO-1 در بدن انسان می تواند موجب ضعف کارکرد سوخت و ساز بدن شده و ریسک ابتلا به دیابت نوع 2 را بالا ببرد.

 

در این پژوهش، ممانعت از فعالیت مولکول فوق در موش ها باعث شد که سوخت و ساز بهبود پیدا کند که این موضوع می تواند نویدبخش تولید داروهایی باشد که با جلوگیری از فعالیت «هم اکسیژناز-1» موجبات بهبودی سیستم سوخت و ساز بدن را فراهم کرده و از خطر ابتلا به بیماری های مرتبط در این زمینه بکاهند.

 

به گفته یکی از محققین این پژوهش HO-1 یکی از بهترین نشانگرهایی است که می تواند چاقی ناسالم را در افراد مختلف نشان دهد و دارای ارزش پیش بینی کننده بالایی برای تشخیص بیماری های متابولیکی در نقطه آغاز آن ها است.

 

HO-1 به متخصصان بالینی این مکان را می دهد که با به کارگیری روش های پیشگیرانه از پیشرفت بیماری های متابولیکی در افراد مختلف به خصوص در افراد چاقی که نشانه های اولیه دیابت نوع 2 را نشان می دهند، جلوگیری کنند.

دومين شهاب سنگ بزرگ کشور با وزن 17 کيلو گرم در حالي در بيابان لوت پس از 134 سال از مشاهده اولين شهاب سنگ بزرگ در تهران کشف شد که هنوز اين بيابان منحصر به فرد از جايگاه جهاني برخوردار نيست و مين‌هاي موجود در اين منطقه، عرصه را براي بسياري محققان تنگ کرده است.

به گزارش مهر، اولين شهاب سنگ بزرگ کشور با وزن 54 کيلو گرم 134 سال پيش مصادف با 30 فروردين ماه 1259 خورشيدي برابر با 18 آوريل سال 1881 ميلادي حدود ساعت 3 بعدازظهر در 100 کيلومتري غرب تهران، در محلي به نام بوغين که در غرب اشتهارد واقع شده بود با صداي مهيبي سقوط کرد و پس از بيرون آوردن آن شهاب سنگ از عمق دو متري زمين توسط چوپانان، اين شهاب سنگ توسط هدايت الله خان قاجار فرزند عيسي خان بيگلر بيگي، حکمران ايل شاهسون بغدادي به دربار ناصرالدين شاه قاجار فرستاده شد که بنا به دلايلي، به اشتباه با نام شهاب سنگ ورامين در دنيا شهرت يافت. شهاب سنگ ورامين از جمله هفت شهاب سنگ مزوسيدريتي جهان است که در هنگام سقوط توسط مردم و چوپانان رصد شده است و هم اکنون در تالار کاخ گلستان نگهداري مي‌شود.

حالا پس از 134 سال از کشف اولين شهاب سنگ بزرگ کشور محققان کانون سبز فارس با تلاش‌هاي شبانه‌روزي و پيمايش‌هاي مکررموفق شده اند دومين شهاب سنگ بزرگ کشور را که مرکز مطالعات و آموزش علوم زمين واقع در فرانسه وابسته به دانشگاه مارسيل نيز آن را تأييد کرده کشف کنند تا بار ديگر ارزش‌ها و موقعيت منحصر به فرد اين بيابان ارزشمند بر همگان آشکار شده و زمينه‌اي ديگر براي تحقيقات دانشمندان علوم زمين و جغرافي در اين منطقه بي نظير فراهم شود، شايد در اين رهگذر تلنگري برمسوولان ميراث فرهنگي زده شود که براي ثبت جهاني اين اکوسيستم بي مانند اقدام کنند.

مدير کانون سبز فارس دراين باره به مهر گفت: کشف و شناسايي دومين شهاب سنگ بزرگ ايران نيز يکي ديگر از ويژگي‌هاي طبيعي بيابان لوت است که باعث شده تا رويکرد شناخت جايگاه جهاني اين زيست سپهر را برجسته‌تر کند. ايزدي تصريح کرد: کشف و شناسايي دومين شهاب سنگ بزرگ ايران در ميانه ناحيه پر عوارض و صعب العبورکلوت‌هاي بيابان لوت نيز يکي ديگر از ويژگي‌هاي طبيعي بيابان لوت است که ضمن معرفي موقعيت ارزشمند اکوسيستم لوت رويکرد مطالعاتي دانشمندان علوم زمين را به خود جلب کرده است. به گفته وي، در پي انجام تحقيقات محيطي بيابان لوت، محققين کانون سبز فارس، با همکاري ديگر علاقه‌مندان به نواحي گرم و خشک کشور، در آذر ماه سال 1392 به منظور انجام مطالعات تکميلي ناحيه کلوت‌ها، مبادرت به اجراي عبور پياده تحقيقاتي از پهن ترين بخش عرضي ناحيه کلوت‌ها به طول 70 کيلومتر هوايي کردند. مدير کانون سبز فارس تأکيد کرد: از جمله اهداف محققين در اين برنامه بررسي لند فرم‌هاي ناحيه کلوت‌ها در مکان‌هايي بود که به دليل صعب العبور بودن آنها تا آن موقع از دسترس کاوشگران دور مانده بود. لذا بررسي چاله‌هاي ژيپسي که از منظر علمي از جمله لند فرم‌هاي شگفت انگيز ناحيه کلوت‌هاست و مضافا مطالعه زمين ريخت شناسي و تاثير مواد فرسايشي و کاوشي بر کلوت‌ها از اهم برنامه مذکور بود که با بررسي‌هاي علمي نسبت به نمونه برداري از مواد کاني تشکيل دهنده کلوت‌ها به ويژه سنگ‌هايي که منشاء خارجي داشتند، محقق شد. ايزدي افزود: در روز چهارم مطالعات کاوشي، کارشناسان با دقت بيشتري سنگ‌هايي که با مواد عمومي محيط نا متجانس بودند را بررسي کردند و در پي آن يکي از همکاران به نام علي اسلامي فطرت موفق به شناسايي سنگ سياه رنگ کم حجم اما پر وزني با ابعاد حدود 28 سانتيمتر و با وزن حدود 17 کيلوگرم شد که سطح روي آن داراي شکاف‌هاي کم عرضِ منسجم و حرارت ديدگي شديد بود.

به گفته وي، پس از بررسي‌هاي مقدماتي توسط تيم تحقيق، منشاء خارجي و احتمال شهاب بودن آن سنگ مورد تائيد قرار گرفت و مقرر شد اعلام نهايي کشف شهاب سنگ موکول به پايان بررسي مقدماتي آن سنگ توسط دانشمندان داخلي و خارجي ذيربط شود.

ايزدي اظهار داشت: متعاقبا شهاب سنگ مذکور به منظور انجام آزمايشات و مطالعات علمي در اختيار دکتر حسن‌ميرنژاد رييس دانشکده زمين دانشگاه تهران قرار گرفت و به همين منظور نمونه کوچکي از آن نيز به مرکز مطالعات و آموزش علوم زمين اروپا وابسته به دانشگاه مارسيل ( UNIVERSITY OF AIX – MARSEILLE , CEREGE ) واقع در فرانسه که ترکيبات و منشاء شهاب سنگ‌ها را مورد مطالعه قرار مي‌دهد، ارسال شد. مدير کانون سبز فارس تصريح کرد: پس از طي مراحل آزمايشات علمي مقدماتي در مراکز مذکور، دکتر JEOME GATTACCEA دانشمند ارشد تحقيقاتي در CEREGE در گزارش اوليه خود اظهار کرد که پس از تجزيه و تحليل علمي شهاب سنگ لوت، نتايج به دست آمده نشان مي‌دهد که شهاب سنگ لوت از نوع شهاب سنگ‌هاي مزوسيدريتي که نوعي خاص از شهاب سنگ‌هاي ترکيبي از جنس آهن و سنگ هستند، مي‌باشد که براساس اندازه‌گيري‌هاي مغناطيسي و مشاهدات ميکروسکوپي در طبقه بندي 5H قرار مي‌گيرد. وي افزود: در حال حاضر پيرو مطالعات انجام شده، CEREGE مشخصات شهاب سنگ لوت را به منظور تعيين نام در اختيار کميته نامگذاري انجمن METEORITICA قرار داده است. بنابراين به نظر مي‌رسد با استمرار مطالعات تکميلي توسط دانشکده زمين دانشگاه تهران و همچنين CEREGE فرانسه، در آينده نزديک اطلاعات بيشتري در خصوص منشاء و مدت زمان سير شهاب سنگ لوت در فضا قبل از برخورد با بيابان لوت در اختيار جامعه علمي کشور و جهان و همچنين آحاد مردم کشور قرار گيرد. ايزدي ياد آورشد: شهاب سنگ‌ها قبل از برخورد با زمين، شهاب واره ناميده مي‌شوند. سرعت شهاب واره‌ها در هنگام عبور از جو و مواجهه با زمين برابر 11/2 کيلومتر در ثانيه است که بيش از ميزان گريز از ميدان گرانش زمين است و اين سرعت حدودا بيش از چهل برابر سرعت صوت است. به اعتقاد وي، کشف دومين شهاب سنگ بزرگ ايران در بيابان لوت در واقع مزيت آن بوم سازگان را در رديف والاي حافظ ميراث‌هاي طبيعي جهان در کنار پديده‌هاي جهاني موجود درآن برجسته‌تر مي‌کند، بدين لحاظ محقق شدن الزامات قانوني و تسريع در ثبت ملي و جهاني بيابان لوت، طبعا مي‌بايست در راس سياستگذاري‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشورو همچنين کميسيون ملي يونسکو قرار گيرد تا پيرو آن نسبت به ايجاد مکانيزم‌هاي پايش بين‌المللي به منظورحفظ آثار طبيعي، جهاني بيابان لوت با شکل‌گيري مديريت حفاظت از سرزمين لوت، موفق شويم.

آنچه باید درباره آرتروز زانو بدانیم؟

انواع ماست پاستوریزه تولید شده در برندهای مختلف، دیگر مانند گذشته آب نمی‌اندازند که علت آن استفاده اندکی از شیرخشک در تولید این محصول است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در گذشته ماست‌های تولید شده کارخانه‌های صنایع لبنی پس از باز شدن و مصرف مقداری از آن، مانند ماست‌هایی که به صورت سنتی تولید می‌شدند، به اصطلاح آب می‌انداختند و کمی رقیق‌تر می‌شدند.

اما کارخانه‌های صنایع لبنی اخیرا ترفندی برای قوام بیشتر ماست‌های پاستوریزه خود بکار می‌برند تا ماست‌های تولیدی‌شان به اصطلاح سفت‌تر و پرچرب‌تر به نظر برسد که در این روش درصدی شیر خشک در فرآیند تولید به ماست اضافه می‌شود تا قوام ماست بیشتر شود.

اما پیش از این گفته می‌شد برای قوام پیدا کردن ماست به آن نشاسته اضافه می‌کنند که به نظر می‌رسد این کار از نظر اقتصادی صرفه ندارد و استفاده از شیر خشک منطقی‌تر است.

روزه و سلامت قلب

یک دستاورد در تحقیقات سلولی می‌تواند راه را برای درمانهایی که از گسترش سرطان در سراسر بدن جلوگیری می‌کنند، هموار کند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، دانشمندان دانشگاههای انگلیس برای نخستین بار توانسته‌اند چگونگی مهاجرت سلولها از یک اندام به اندام دیگر را کشف کنند.

پژوهش جدید که به رهبری زیست‌شناسان کالج دانشگاهی لندن انجام شده، می‌تواند روش درمان سرطان را تغییر دهد.

بطور قطع، این کشف دانشمندان را قادر خواهد ساخت تا حرکت سلولها را متوقف کنند.

این امر بدان معنی است که سرطان تهاجمی که می‌تواند بسرعت از یک تومور اولیه گسترش بیابد، در آینده ممکن است به محض شناسایی، بطور موثر منجمد و منزوی شود.

بیشتر مرگ و میرهای ناشی از سرطان توسط تومورهای اولیه شکل نمی‌گیرند بلکه توسط تومورهای ثانویه‌ای بروز می‌کنند که در اثر مهاجرت سلولهای مهاجم به مناطق دیگر بدن در اندامهای حیاتی مانند ریه یا مغز شکل گرفته‌اند.

اگر این پژوهش بتواند برای ایجاد یک درمان موثر مورد استفاده قرار بگیرد، می‌تواند سالانه جان میلیونها انسان را نجات دهد.

محققان با همکاری دانشمندان دانشگاه کینگز کالج لندن، دانشگاه کمبریج و دانشگاه شهر آکیکا در ژاپن دریافتند که سلولها برای حرکت در مسیرهای باریک در بدن باید تغییر حالت دهند.

پیوندهای بین هر سلول تضعیف شده، آنها را به یک حالت شبه مایع تبدیل می‌کند و به آنها اجازه می‌هد به بخشهای دیگر بدن هجوم ببرند.

همچنین دانشمندان سیگنال شیمیایی را که عامل این تغییر است، شناسایی کردند. آنها با خاموش کردن این سیگنال توانستند سلولها را جامد کرده و بطور موثری از حرکات بیشتر آنها جلوگیری کنند.

این پژوهش تاکنون فقط در سلولهای غیرسرطانی جنینی، کاربردی نشان داده اما محققان بر این باورند که می‌توان از آنها برای شناسایی روشی که سلولها از یک تومور گسترش یافته و به بخشهای دیگر بدن هجوم می‌برند، استفاده کرد.

آنها دریافتند که مولکولی موسوم به لیزو فسفادیتیک اسید (LPA) مسئول تضعیف پیوند بین سلولها بوده که به آنها اجازه می‌دهد از حالت جامد به مایع تبدل شوند و بین بافتهای بدن جریان پیدا کنند.

متوقف کردن این مولکول که از طریق یک تزریق ساده امکان‌پذیر است، از حرکت سلولها جلوگیری خواهد کرد.

نتایج این پژوهش در مجله Cell Biology منتشر شده است.

راه‌های تشخیص قارچ باکیفیت

گیاهان می‌شنوند!