چه شامپویی و چطور به موهایم بزنم؟

اغلب مردم عادت کرده‌اند بدون دانستن ویژگی موی خود، از هر شامپویی بی‌توجه به نوع و خصوصیات آن استفاده کنند. حال آن‌که صرف‌نظر از مارک و برند، باید شامپویی مطابق با خصوصیات مویشان انتخاب، خریداری و استفاده کنند.

وقتی سخن از تقویت مو می‌شود اغلب ذهن‌ها به سوی یافتن نامی معتبر از موادشوینده مو با استانداردهای تأیید شده جهانی می‌رود. این در حالی است که وقتی پای صحبت بسیاری از افرادی که موهایی درخشان و سلامت دارند می‌نشینیم و از تجربه چگونه نگهداری از موهایشان جویا می‌شویم سخنان‌شان چشمان‌مان را بهت زده می‌کند.

آنها می‌گویند نام خاصی برایشان مهم نیست، اهمیت به نوع موادی است که برای پاکیزگی و سالم ماندن موهایشان از آن استفاده می‌کنند.

پژوهشگران پوست و مو با تأکید بر این‌که سلامت و پاکیزگی مو روش‌های بسیاری دارد که برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت است معتقدند به جای این‌که به میزان کف کردن مایع شست‌وشودهنده و نام آن نگاه کنید باید به مناسب بودن مواد تشکیل‌دهنده آن مطابق با موهای سر خود توجه کنید.

اغلب مردم عادت کرده‌اند بدون دانستن ویژگی موی خود، از هر شامپویی بی‌توجه به نوع و خصوصیات آن استفاده کنند. حال آن‌که صرف‌نظر از مارک و برند، باید شامپویی مطابق با خصوصیات مویشان انتخاب، خریداری و استفاده کنند.

اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید، بهتر است در محافظت از موهایتان دقت بیشتری کنید:

انواع شامپو برای موهای چرب، خشک، طبیعی، کدر، رنگ‌شده، های‌لایت، دکلره، نازک و شکننده، زبر و خشن و... تولید می‌شود.

اگر هنگام بیداری از خواب معمولا موهایتان آشفته و شکسته است، موهایی شکننده دارید و شامپوهای مخصوص موهای شکننده برای موهایتان مناسب‌تر است.

صابون نه تنها کف مناسبی ندارد، شست‌وشوی سر و موها با آن به مو و پوست آسیب می‌رساند. بر همین اساس فقط طبق دستور پزشک، آن هم از نوعی خاص و برای منظوری مشخص می‌توان استفاده کرد.

در تولید شامپو افزون بر مواد پاک‌کننده، حالت‌دهنده، اسانس و رنگ، شکل‌دهنده مایع، سورفکتانتی که باعث کف، پف و براق شدن موها می‌شود، ممکن است از مواد درمانی همانند پیریتیون‌زینک که ماده‌ای ضدشوره است، یا ویتامین‌هایی از قبیل دپانتنول استفاده شود.

بسیاری از مردم، طبق عادات گذشته و بدون مطالعه، در مصرف مقدار و دفعات شست‌وشوی موی سرشان زیاده‌روی می‌کنند.

این کار نه تنها سبب افزایش مخارج و گذر از صرفه‌جویی اقتصادی خودشان می‌شود، باعث از بین رفتن زودتر کیفیت، سلامت و تعداد موهایشان نیز می‌شود.

در هر بار استحمام، فقط یک بار پس از شست‌وشوی بدن، موهایتان را بشویید. اگر موهایی کم‌پشت یا کوتاه دارید در دایره‌ای فرضی به قطر حدودی یک سانتی‌متر و اگر موهایتان پرپشت یا بسیار بلند است، در دایره‌ای حدود چهار تا پنج سانتی‌متر کف دستتان شامپو بریزید و همان را برای شست‌وشوی کل موهایتان استفاده کنید.

زیاده‌روی در مصرف شامپو یا دفعات شست‌وشو، مفید نیست.

روش درست شستن موهای سر

شامپو زدن روزانه مو از دیدگاه پزشکی برای سلامت موها مۆثر نیست. افرادی که روزانه دوش می‌گیرند، باید از شامپویی استفاده کنند که دارای مواد شوینده ضعیفی است، زیرا مواد شوینده به پوست سر نیز رسیده و شست‌وشوی روزانه مو با شامپوهای قوی موجب می‌شود روغن مورد نیازی که برای حفظ موی سر باید باقی بماند از بین رفته و کم‌کم با ضعیف شدن ریشه موها، کیفیت سلامت آنها کاهش یافته، در مواردی خشک و شکننده و در مواردی موجب ریزش خطرآفرین برای موها می‌شوند.

شست‌وشوی سر روش خاص خود را دارد. سه یا چهار مرتبه شامپو زدن مو در هفته کافی است و بیش از آن نه تنها درست نبوده بلکه آسیب‌زا نیز خواهد بود.

بهتر است افرادی که روزانه دوش می‌گیرند، یک روز در میان تنها شامپوهایی را که فقط رایحه و عطر دارند و میزان مواد شوینده آنها بسیار کم است استفاده کنند.

البته در این میان، نکته حائز اهمیت دیگر انتخاب نوع شامپوی مخصوص شست‌وشوی روزانه سر هر فرد است که وابستگی زیادی به جنس خشک، ضخیم، نرم، فرو ... شخص دارد.

برگشت صحیح به عقب

استفاده از شوینده‌های طبیعی پیشنهاد متخصصان زیادی در این عرصه علمی است، آنها معتقدند روش‌های پیشینیان در پاکیزه نگه‌داشتن مو را نباید از نظر دور نگه‌داشت که بررسی جنس و مقاومت موی گذشتگان نشانگر این است. تکنیک پاکیزه نگه‌داشتن و تقویت موهایشان با استفاده از شوینده‌های طبیعی نه تنها موها را تمیز و شاداب نشان می‌داد که موهایشان را از آسیب‌رسانی مواد شیمیایی در ترکیب شامپوها حتی در بهترین مارک‌های شامپوهای دنیا محفوظ می‌داشت.

به‌طور مثال یکی از روش‌هایی که در گذشته افرادی که موهای سرشان به سرعت چرب می‌شد مورد استفاده قرار می‌دادند اضافه کردن مقدار نه چندان زیاد پودر بچه به مواد شوینده طبیعی مناسب با جنس موهایشان بود.

استفاده از پودر «تالک» به جای شامپو یکی دیگر از روش‌هایی بود که از گذشته مورد استفاده افراد قرار می‌گرفت و اکنون رمز شادابی موهای خیلی از افرادی است که هنوز از این روش استفاده می‌کنند.

برای خیلی افراد، داشتن موهای فر دوست‌داشتنی است و برای رسیدن به این علاقه موهایشان را به دست آرایشگران امروزی می‌سپارند تا با مواد شیمیایی که در اغلب موارد تخریب‌کننده موهایشان است ظاهر خود را به شکلی دلخواه درآورند، در حالی که آنهایی که ذاتی موهای فر دارند آگاه هستند که نگهداری از این نوع مو و حفظ نظم آن زیاد هم آسان نیست.

شستن بیش از یک‌بار در هفته با مواد شوینده قوی موجب خشک شدن موهای فر می‌شود و حالت طبیعی آن را از بین می‌برد.

خشک شدن بیش از حد مو باعث شکنندگی و خرد شدن مو می‌شود که باید افراد دارای موی فر به آن توجه کنند.

با گذشت زمان و بررسی‌های مختلف کارشناسی، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند استفاده از مواد شوینده طبیعی برای تمیز نگه‌داشتن موها کمترین آسیب را به موها وارد می‌کند.

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

مضرات تشعشات ماکروویو

طی 10 سال گذشته استفاده از ماکروویو برای پختن، یخ‌زدایی و گرم کردن سریع غذا بسیار مرسوم و رایج شده است. اما متاسفانه باید گفت که استفاده از این وسیله بی ضرر نیست.

نکته بسیار حائز اهمیت این است که وسایل پیشرفته امروزی، اگر چه به ظاهر کارها را سریع کرده اند و موجب راحتی و آسایش ما شده اند، اما مضراتی نیز دارند.

در این مطلب با برخی از مضرات ماکروویو آشنا می شویم.

1- کاهش مواد مغذی در غذاها

اگرچه هر نوع پخت‌وپزی مقداری از مواد مغذی غذاها را از بین می برد، اما استفاده کنندگان از ماکروویو باید مطلع باشند که پخت وپز غذا با مایکروویو نیز می تواند ارزش غذایی موادغذایی را کاهش دهد.

درسال 1998 در دانشگاه اوزاکا طی تحقیقاتی که انجام گرفت مشخص شد که پختن موادی مانند گوشت و شیر در میکروویو حدود 30 تا 40 درصد ویتامین B12 آن را کم می کند.

ویتامین B12 عنصری مهم برای تشکیل گلبول های قرمز خون می باشد و به حفظ سلامت سیستم اعصاب کمک می کند. بنابراین کسانی که به طور دائم از ماکروویو استفاده می کنند، باید ویتامین B12 مورد نیاز بدن خود را از راه های دیگر به دست آورند.

همچنین پخت سبزیجات با آب در ماکروویو، ارزش غذایی آنها را 74 تا 97 درصد کاهش می دهد و اگر از آب برای پخت سبزیجات استفاده نشود، ارزش غذایی آنها بیشتر حفظ می شود.

2- کاهش ایمنی پخت غذا با برخی ظروف در ماکروویو

به دلیل برخورد مستقیم اشعه مادون قرمز در مدت زمان بسیار کم به غذا و ظروف درون مایکروویو، ممکن است مشکلاتی برای برخی ظروف پیش آید. برخی از ظروف ممکن است ذوب شوند و یا آتش بگیرند.

انواع ظرف های فلزی مانند انواع سینی، فویل های آْلومینیومی، ظروف با دستگیره های فلزی و ... از جمله ظروفی هستند که استفاده آنها در ماکروویو بسیار خطرناک می باشد.

توجه داشته باشید که قرار دادن ظروف بسیار سرد شیشه ای در ماکروویو ممنوع می باشد، زیرا ممکن است سبب ترک خوردن و یا شکستن کامل آن شود.

از قرار دادن انواع کاغذ و موادی از این قبیل که ممکن است بر اثر تابش اشعه مادون قرمز آتش بگیرند، در ماکروویو خودداری کنید.

برخی اوقات مشاهده شده که برخی مایعات و موادغذایی درون ماکروویو با گرم شدن، منفجر گردیده و مشکلات متعددی را ایجاد کرده اند، مثلا زمانی که آب کمی بیشتر از نقطه جوش خود در داخل ماکروویو گرم شود، می تواند مانند بازکردن درب ظرف نوشابه و پخش شدن محتویات آن به اطراف، بترکد و مصرف کننده را بسوزاند.

ظروف دربسته نیز می توانند در صورت گرم شدن بیش از حد در ماکروویو منفجر شوند.

در این حالت علاوه بر انفجار ممکن است سوختگی های شدید دست و صورت نیز پیش آید.

لازم به ذکر است که باید استفاده کنندگان ماکروویو از این مطالب آگاهی کافی را داشته باشند تا در حین استفاده از آن دچار مشکل نشوند.

3- ابتلا به بیماری ها

گاهی مشاهده می شود برخی افراد از نوعی بیماری ناشناخته رنج می برند و پزشک علت آن را استفاده از ماکروویو می داند و آنها با کنار گذاشتن ماکروویو، بهبود می یابند.

برخی معتقدند استفاده از ماکروویو احتمال ابتلا به انواع سرطان را در افراد زیاد می کند.

شاید علت اینکه برخی افراد ماکروویو را سرطان زا می دانند این باشد که می گویند برخی موادشیمیایی موجود در ظروف، در اثر حرارت ماکروویو وارد موادغذایی شده و موجب سرطان زا شدن غذا می شود.

بنابراین استفاده کنندگان از ماکروویو باید از ظروف مخصوص ماکروویو برای گرم کردن یا پختن غذا استفاده کنند.

افراد استفاده کننده از ماکروویو باید بدانند که برخی اعضای بدن مانند چشم ها و بیضه ها در برابر تشعشات ماکروویو بسیار حساس می باشند و اگر فاصله کافی با ماکروویو روشن رعایت نشود، آسیب های جدی و برگشت ناپذیری به این اعضا می رسد.

زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان

مقایسه ظروف یک‌بار مصرف کاغذی و پلاستیکی

همان طور که می دانید میل به آسایش و رفاه در انسان او را به سمت پیشرفته تر شدن سوق می دهد، طوری که هدف اصلی از هر اختراعی رسیدن به رفاه بیشتر می باشد. تولید ظروف یک بار مصرف پلاستیکی و کاغذی نیز همین هدف را دنبال می  کند.

عدم نیاز ظروف یکبار مصرف به شستشو، یکی از اهداف مهم افراد مصرف کننده از این نوع ظروف می باشد.

استفاده از ظروف پلاستیکی و کاغذی یکبار مصرف اگرچه رفاه نسبی را برای انسان ها ایجاد کرده است، اما اگر خوب بنگریم می توانیم معایب آنها را متوجه شویم و با آگاهی از این محصولات استفاده کنیم.

آمارها حاکی از این است که تولید کاغذ از سال 1960 تا 2007 بیش از 300 درصد افزایش داشته است. این داده ها برای پلاستیک بسیار تکان دهنده تر می باشد و اکثر این ظروف پس از یک بار استفاده، به دور انداخته می شوند و مصرف دیگری ندارند.

مقایسه ظروف یکبار مصرف کاغذی و پلاستیکی

1- یکی از مهم ترین ویژگی های ظروف و لیوان های کاغذی یک‌بار مصرف قابلیت تجزیه است، ولی لیوان های پلاستیکی یکبار مصرف تجزیه پذیر نیستند و سال های بسیاری طول می کشد تا شاید تجزیه شوند. همین امر، نگرانی افراد مسئول را برای تولید انبوه محصولات پلاستیکی افزایش داده است.

2- محققان اعلام کرده اند که نوشیدن هر نوع نوشیدنی گرم و سرد در لیوان های کاغذی یکبار مصرف اشکالی ندارد. لیوان های کاغذی اغلب نوعی پوشش مومی شکل به دور خود دارند تا دوام آنها افزایش یابد و کیفیت موادی که داخل آنها ریخته می شوند تغییر نکند.

3- توصیه می شود که از مصرف نوشیدنی های داغ و گرم در ظروف و لیوان های پلاستیکی یکبار مصرف خودداری کنید .برخی از کارشناسان معتقدند که در اثر گرما ممکن است برخی از مواد شیمیایی و سمی و سرطان زا  از محصولات پلاستیکی وارد محتویات نوشیدنی شود و به بدن فرد وارد شود و زمینه مناسبی را برای ابتلا به انواع سرطان ها ایجاد کند. اما برخی کارشناسان این مطلب را قبول ندارند.

4- از لحاظ قیمت و هزینه، محصولات و ظروف ساخته شده از کاغذ به نسبت گران‌تر از محصولات پلاستیکی هستند اما باید در نظر داشت که با وجود گران تر بودن، حفظ سلامتی انسان ها از هر چیز مهم تر می باشد.

5- لیوان های کاغذی در مقایسه با لیوان های پلاستیکی گرما را کمتر از خود عبور می دهند. بنابراین هنگامی که نوشیدنی داغ در داخل لیوان کاغذی ریخته می شود، راحت‌تر می توان آن را در دست گرفت.

نکته

بسیاری از محققان استفاده همیشگی از ظروف شیشه ای را پیشنهاد می کنند. علت های مختلفی برای این پیشنهاد وجود دارد.

مهم ترین آن، قابل برگشت بودن شیشه به محیط زیست و تجزیه پذیری آن می باشد.

علت بعدی قابلیت بازیافت شیشه است. به طور گسترده در سراسر دنیا کارخانجات زیادی برای بازیافت و تبدیل شیشه به محصولات دیگر وجود دارند.

علت مهم دیگر آن، حفظ سلامتی انسان هنگام استفاده از آن می باشد. در لیوان های شیشه ای مجاز به استفاده از نوشیدنی های گرم و سرد می باشیم، بی آنکه کیفیت نوشیدنی کم شود.

نکته حائز اهمیت این است که کیفیت شیشه های بازیافتی نسبت به شیشه هایی که به طور مستقیم از مواد خام تولید می شوند، تغییر چندانی نمی کند و محصول نهایی کیفیت خود را حفظ می کند.

حفظ سلامتی هنگام مصرف ظروف یکبار مصرف

1- سعی کنید غذاهای خود را در ظروف پلاستیکی گرم نکنید. اگر ظروف پلاستیکی خود را برای گرم کردن غذا داخل ماکرویو قرار می دهید، حتما به قابلیت استفاده از آن در ماکروویو دقت کنید.

2- در موقع شستشوی ظروف پلاستیکی، از مواد شیمیایی قوی برای این کار استفاده نکنید ممکن است موادشیمیایی این ظروف آزادشده و وارد غذا شود و مشکلاتی را برای سلامتی افراد به وجود آورد.

3- هرگز به طور دائم و همیشگی از ظروف پلاستیکی و کاغذی استفاده نکنید. انتخاب ظروف شیشه ای برای استفاده مداوم در منزل بهترین گزینه می باشد.

4- برخی از ظروف پلاستیکی حاوی بیسفنول می باشند که ماده ای سمی است و ایجاد سرطان می کند و عوارض مختلفی را برای سلامت بدن دارد. بنابراین قبل از خرید ظروف پلاستیکی به این نکته توجه کنید.

برخی کارخانجات اسباب بازی نیز از بیسفنول در تولید عروسک و وسایل بازی برای کودکان استفاده می کنند که بسیار نگران کننده می باشد.

از عوارض و ناهنجاری هایی که به علت بیسفنول ایجاد می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

- بلوغ زودرس و رشد بیش از حد سینه ها در دختران

- بزرگ شدن غده پروستات در مردان

- کم شدن تعداد اسپرم و کاهش کیفیت اسپرم هادر مردان

- تغییر فعالیت سیستم ایمنی

- تغییر خلق و خوی و بروز پرخاشگری و تندخویی در افراد

- به وجودآمدن رفتارها و خلق وخوی جنس مخالف در فرد

- تغییر عملکرد هورمون ها و کاهش ترشح هورمون تستوسترون (هورمون مردانه)

زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان