جهان مدرن

همشهری سرنخ: «هنریتا لاکس» یکی از ابرقهرمان هایی است که تا به حال جان تعداد بی شماری از مردم دنیا را از مرگ و نقص عضو نجات داده است. سلول های او خاصیت شگفت انگیزی داشتند و هرگز از بین نمی رفتند.
تا قبل از نمونه برداری از سلول های هنریتا، پزشکان برای انجام آزمایش روی سلول ها مشکلات بسیاری داشتند. سلول ها تنها چند روز زنده مانده و هنوز نتیجه آزمایش روی آنها مشخص نشده از بین می رفتند اما سلول هایی که از هنریتا گرفته شدند، خاصیت منحصر به فردی داشتند که تا به حال در هیچ فرد دیگری دیده نشده است. آنها پس از چند روز نه تنها از بین نرفتند بلکه تکثیر نیز شدند. دکتر «جورج اوتو» اولین نفری بود که متوجه این نمونه شگفت انگیز شد. او نام این سلول های ابدی را «هلا» گذاشت که از نام و نام خانوادگی هنریتا لاکس گرفته شده بود.

این اولین بار در دنیا بود که سلول یک انسان در آزمایشگاه زنده مانده و تکثیر شده بدون اینکه از بین برود. سلول های هلا شروع بسیاری از کشف های بزرگ در دنیا پزشکی بودند یکی از مهمترین آزمایشاتی که با استفاده از سلول های هلا صورت گرفت و تا آن زمان غیرممکن بود، کشف و ساخت واکسن فلج اطفال یا پولیو توسط جوناس سالک در سال 1954 بود. واکسن ساخته شده با سلول های هلا به طور مستقیم روی ویروس پولیو تاثیر گذاشته و آن را از بین می برد. به این ترتیب اگر این واکسن به کودکی تزریق می شد، می توانست به طور کلی از فلج جلوگیری کند. بیماری فلج اطفال در آن سال ها بسیار شایع بوده و افراد زیادی را درگیر کرده بود.
به همین خاطر در حدود 10 هزار پژوهشگر در سراسر دنیا سرگرم تحقیق برای درمان آن بودند ولی تا آن زمان موفق نشده بودند.خبر این کشف در سراسر دنیا منتشر شده و به سرعت درخواست برای سلول هلا بالا رفت. سلول های جاویدان هنریتا به سراسر دنیا منتقل شدند تا در درمان بیماری های مختلفی مانند سرطان، ایدز، واکنش به انواع پرتوها و مواد سمی، نقشه برداری ژنتیکی و حتی برای تست حساسیت به انواع چسب ها و موارد آرایشی مورد استفاده قرار گیرند.
یادبودهای هنریتا
در سال 2010، دکتر « رونالد پتیلو»، رئیس دانشکده پزشکی ویرجینیا، سنگ قبری را به خانواده لاکس اهدا کرد تا برای یادبود او در محلی که تصور می رفت او در آنجا دفن شده است قرار دهند. روی این سنگ نوشته شده بود: «زندگی جاویدان هنریتا لاکس». از طرف افراد خانواده نیز متنی روی سنگ حک شد: «به یادبود مادری که به عده زیادی زندگی هدیه داد. سلول های ابدی او برای همیشه به حال بشریت کمک می کنند.»
تا به حال در حدود 20 تن از سلول های هلا در سراسر دنیا تکثیر شده است و دستکم 11 هزار نفر با استفاده از این سلول ها درمان شده اند و جلوی ابتلای تعداد بی شماری ببه بیماری های مختلف از جمله فلج اطفال گرفته شده است. دانشمندان ناسا حتی سلول های هلا را به خارج از جو زمین فرستادند تا تحقیق کنند که این سلول ها در شرایط جاذبه صفر چه شرایطی خواهند داشت. این سلول ها تا به حال در بیش از 60 هزار آزمایش پزشکی در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته اند.
در سال 2011، دانشگاه مورگان آمریکا، به هنریتا دکترای افتخاری اهدا کرد. در همان سال دبیرستان «سلامت و زیست شناسی» نیز در واشنگتن به نام او نامگذاری شد و قرار است تا پاییز 2013 بازگشایی شود. همچنین روز 11 اکتبر در جورجیا به نام روز هنریتا لاکس نامیده می شود. در سال 1998یک برنامه مستند یک ساعته درباره هنریتا ساخته شد که این برنامه در جشنواره فیلم سانفرانسیسکو به عنوان بهترین فیلم مستند انتخاب شد.